Η διάρκεια των δανείων που έχει λάβει η Ελλάδα από τον προσωρινό μηχανισμό διάσωσης, το EFSF, θα επιμηκυνθεί από τα 7,5 έτη σε τουλάχιστον 15 έτη, ενώ τα νέα δάνεια θα φέρουν μικρότερο επιτόκιο 3,5%, σύμφωνα με το προσχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής των ηγετών της ευρωζώνης.
Το EFSF θα μπορεί επίσης να παρεμβαίνει προληπτικά στην δευτερογενή αγορά, δηλαδή να επανοράζει ομόλογα, σύμφωνα με το προσχέδιο, στο οποίο επισημαίνεται η ανάγκη για την υλοποίηση ενός «Σχεδίου Μάρσαλ» για την Ελλάδα που θα περιλαμβάνει επενδύσεις με στόχο την ενίσχυση την οικονομικής ανάπτυξης στη χώρα.
Σήμερα, ο EFSF μπορεί να αγοράζει δημόσιο χρέος μόνον από την πρωτογενή αγορά, δηλαδή απευθείας από τα κράτη κατά την έκδοση των ομολόγων τους.
«Ο χρηματοοικονομικός κλάδος έχει εκδηλώσει την προθυμία του να στηρίξει την Ελλάδα σε εθελοντική βάση μέσω σειράς επιλογών (ανταλλαγή χρέους, μετακύλιση και επαναγορά) με όρους δανεισμού αντίστοιχους με αυτούς της στήριξης από τους δημόσιους φορείς και με εξασφαλίσεις", αναφέρεται επίσης στο προσχέδιο.
Το νέο πακέτο βοήθειας θα περιλαμβάνει και τον όρο των εγγυήσεων, θα προβλέπει τρεις επιλογές για τον ρόλο του ιδιωτικού τομέα ( επαναγορά χρέους, μετακύλιση και ανταλλαγή), ενώ ο EFSF θα μπορεί να χορηγεί κεφάλαια στις τράπεζες μέσω δανείων σε κυβερνήσεις, ακόμη και χωρών που δεν συμμετέχουν στο πρόγραμμα
Το κόστος της στήριξης των ελληνικών τραπεζών υπολογίζεται στα 25 δισ. ευρώ.
Η ΕΚΤ θα δημιουργήσει ένα ειδικό ταμείο με χρήματα από τον EFSF και τα οποία θα χρησιμοποιηθούν έως εγγύηση για όσο καιρό η Ελλάδα είναι στο -προσωρινό- καθεστώς «επιλεκτικής χρεοκοπίας».
Το Προσχέδιο της Συνόδου έχει ως εξής:
«Δήλωση των Ηγετών των Κρατών ή Κυβερνήσεων της Ευρωζώνης και Ευρωπαϊκών Οργανισμών.
Από το ξεκίνημα της κρίσης χρέους των κρατών της ευρωζώνης, έχουν ληφθεί σημαντικά μέτρα σταθεροποίησης της ευρωζώνης, μεταρρύθμισης των κανόνων και ανάπτυξης νέων εργαλείων σταθεροποίησης. Η ανάκαμψη της ευρωζώνης βρίσκεται σε καλό δρόμο και το ευρώ εδράζεται σε υγιή θεμελιώδη οικονομικά στοιχεία.»
» Όμως, οι προκλήσεις που έχουν εμφανιστεί αποκαλύπτουν την ανάγκη λήψης εκτενέστερων μέτρων. Επιβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας απέναντι στο ευρώ και στην λήψη οποιασδήποτε απόφασης θα διασφαλίζει τη χρηματοοικονομική σταθερότητα της ευρωζώνης στο σύνολό της. Επίσης, επιβεβαιώνουμε και τη θέλησή μας να ενισχύσουμε τη σύγκλιση, την ανταγωνιστικότητα και τη διακυβέρνηση της ευρωζώνης.»
»Σήμερα, συμφωνήσαμε στα ακόλουθα μέτρα:»
»Για την Ελλάδα:
1. Καλωσορίζουμε τα μέτρα που ελήφθησαν από την ελληνική κυβέρνηση για τη σταθεροποίηση των δημοσίων οικονομικών της και τη μεταρρύθμιση της οικονομίας, όπως και το νέο πακέτο μέτρων που πρόσφατα υιοθετήθηκε από την ελληνική Βουλή. Αυτές είναι άνευ προηγουμένου, αλλά απαραίτητες ενέργειες για να επιστρέψει και πάλι η Ελλάδα σε μια βιώσιμη πορεία ανάπτυξης.»
» 2. Συμφωνούμε στην υποστήριξη ενός νέου προγράμματος για την Ελλάδα και στην παροχή επιπλέον ποσού μέχρι [ΧΧ] ευρώ. Αυτό το πρόγραμμα θα σχεδιαστεί -κυρίως μέσω χαμηλότερων επιτοκίων και μεγαλύτερης διάρκειας ωριμάνσεις- για την αποφασιστική βελτίωση της βιωσιμότητας του χρέους και του προφίλ αναχρηματοδότησης της Ελλάδος.»
» Καλούμε το ΔΝΤ να συνεισφέρει στη χρηματοδότηση του νέου ελληνικού προγράμματος, σύμφωνα με τις ισχύουσες πρακτικές.»
» 3. Αποφασίσαμε να επιμηκυνθεί η διάρκεια των δανείων του EFSF προς την Ελλάδα στη μέγιστη δυνατή διάρκεια, από την τρέχουσα των 7,5 ετών σε μια ελάχιστη διάρκεια 15 ετών. Σε αυτό το πλαίσιο, θα διασφαλίσουμε επαρκή παρακολούθηση μετά το πρόγραμμα. Θα παράσχουμε δάνεια του EFSF με επιτόκια δανεισμού αντίστοιχα αυτών της διευκόλυνσης Ισοζυγίου Πληρωμών (τρέχον επίπεδο περίπου 3,5%), σε επίπεδο που δεν θα είναι χαμηλότερο από το κόστος χρηματοδότησης του EFSF. Αυτά, θα συνοδευτούν από ένα μηχανισμό που θα διασφαλίζει κατάλληλα κίνητρα εφαρμογής του προγράμματος, περιλαμβανομένης της επιλογής ρυθμίσεων εγγυήσεων, όπου χρειάζεται.»
» 4. Καλούμε για μια ολοκληρωμένη στρατηγική ανάπτυξης και επενδύσεων στην Ελλάδα. Τα Διαρθρωτικά Ταμεία πρέπει να επανασχεδιαστούν με έμφαση στην ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη μέσα από ένα ευρωπαϊκό "Σχέδιο Μάρσαλ". Τα κράτη-μέλη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα κινητοποιήσουν όλους τους απαραίτητους πόρους που είναι απαραίτητοι για την παροχή εξαιρετικής τεχνικής συνδρομής για να βοηθηθεί η Ελλάδα θα εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις της.»
» 5. Η Ελλάδα τελεί σε μια μοναδικά σοβαρή κατάσταση στην ευρω-ζώνη. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο χρειάζεται μια εξαιρετική λύση. Ο χρηματοοικονομικός τομέας έχει εκδηλώσει τη θέλησή του να υποστηρίξει την Ελλάδα σε εθελοντική βάση μέσω ενός καταλόγου επιλογών (ανταλλαγής ομολόγων, επιμήκυνσης και επαναγοράς) με όρους δανεισμού συγκρίσιμους με δημόσια στήριξη και επιπλέον πιστοληπτική βελτίωση.»
» 6. Όλες οι υπόλοιπες χώρες του ευρώ επισήμως επιβεβαιώνουν την ανελαστική τους βούληση να τιμήσουν πλήρως τη δική τους ανεξάρτητη κρατική υπογραφή και όλες τις δεσμεύσεις τους για βιώσιμες δημοσιονομικές συνθήκες και δομικές μεταρρυθμίσεις. Οι ηγέτες κρατών ή κυβερνήσεων της ευρωζώνης υποστηρίζουν πλήρως αυτή τη βούληση, καθώς η αξιοπιστία όλων των κρατικών υπογραφών τους αποτελεί αποφασιστικό συστατικό διασφάλισης της χρηματο-οικονομικής σταθερότητας στην ευρω-ζώνη στο σύνολό της.»
» 7. Για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του EFSF και την αντιμετώπιση της μετάδοσης, συμφωνούμε στην αύξηση της ευκαμψίας του EFSF, επιτρέποντάς του:»
» - να παρεμβαίνει στη βάση ενός προληπτικού προγράμματος, με επαρκείς προϋποθέσεις
- να χρηματοδοτήσει την ανακεφαλαιοποίηση των χρηματο-οικονομικών οργανισμών μέσω δανείων προς κυβερνήσεις, περιλαμβανομένων προς χώρες που δεν συμμετέχουν σε πρόγραμμα
- να παρεμβαίνει στις δευτερογενείς αγορές στη βάση ανάλυσης της ΕΚΤ που θα αναγνωρίζει την ύπαρξη εξαιρετικών περιστάσεων και μια ομόφωνη απόφαση των χωρών-μελών του EFSF.»
» 8. Καλωσορίζουμε την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στην εφαρμογή των προγραμμάτων της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας και επαναλαμβάνουμε την ισχυρή μας δέσμευση στην επιτυχία αυτών των προγραμμάτων. Οι όροι δανεισμού από το EFSF που συμφωνήσαμε για την Ελλάδα θα εφαρμοστούν επίσης για την Πορτογαλία και την Ιρλανδία.»
» Σε αυτό το πλαίσιο, επισημαίνουμε τη βούληση της Ιρλανδίας να συμμετάσχει εποικοδομητικά στις συζητήσεις για το προσχέδιο Οδηγίας για μια Ενοποιημένη Κοινή Φορολογική Βάση (CCTB) και στις δομημένες συζητήσεις για θέματα φορολογικής πολιτικής στο πλαίσιο του συμφώνου Euro+.»
» 9. Όλες οι χώρες-μέλη της ζώνης του ευρώ θα τηρήσουν αυστηρά του συμφωνημένους δημοσιονομικούς στόχους, θα βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα και θα αντιμετωπίσουν μακροοικονομικές ανισορροπίες. Τα ελλείμματα σε όλες τις χώρες εκτός αυτών που έχουν ενταχθεί σε πρόγραμμμα, θα πρέπει να μειωθούν κάτω από 3% το αργότερο μέχρι το 2013.»
» Σε αυτό το πλαίσιο, καλωσορίζουμε τα προϋπολογιστικά μέτρα που πρόσφατα παρουσιάστηκαν από την ιταλική κυβέρνηση, τα οποία θα της επιτρέψουν να μειώσει το έλλειμμα κάτω από 3% το 2012 και να επιτύχει ισοσκελισμένο προϋπολογισμό το 2014.»
» Καλωσορίζουμε επίσης τις φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις που ανέλαβε η Ισπανία στο δημοσιονομικό, χρηματο-οικονομικό και δομικό τομέα. Σε συνέχεια των αποτελεσμάτων των τραπεζικών τεστ αντοχής, οι χώρες-μέλη θα παρέχουν έσχατη στήριξη σε τράπεζες, όπως κρίνεται απαραίτητο.»
» 10. Θα εφαρμόσουμε τις προτάσεις που υιοθετήθηκαν τον Ιούνιο για μεταρρυθμίσεις που θα αναβαθμίσουν την ανάπτυξή μας. Καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναβαθμίσει τις συνέργειες μεταξύ προγραμμάτων δανεισμού και ευρωπαϊκών κεφαλαίων σε όλες τις χώρες που χαίρουν συνδρομής από Ε.Ε./ΔΝΤ. Υποστηρίζουμε όλες τις προσπάθειες βελτίωσης της ικανότητάς τους να απορροφούν ευρωπαϊκά κεφάλαια με σκοπό να τονωθεί η ανάπτυξη και η απασχόληση.»
» 11. Προσβλέπουμε στην τάχιστη ολοκλήρωση του νομικού πακέτου ενίσχυσης του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης και τη νέα μακρο-οικονομική επιτήρηση. Τα μέλη της ζώνης του ευρώ θα καταβάλλουν τη μέγιστη προσπάθεια για να επιτευχθεί συμφωνία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επί δικαιωμάτων ψήφου στο προληπτικό μέρος της Συμφωνίας.»
» 12. Δεσμευόμαστε στην εισαγωγή νομικά δεσμευτικών εθνικών δημοσιονομικών πλαισίων όπως προβλέπει η οδηγία για τα δημοσιονομικά πλαίσια μέχρι το τέλος του 2012.»
» 13. Συμφωνούμε, ότι πρέπει να μειωθεί η εξάρτηση του κοινοτικού ρυθμιστικού πλαισίου από εξωτερικές πιστοληπτικές αξιολογήσεις και προσβλέπουμε στις σχετικές προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.»
» 14. Καλούμε τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, σε στενή συνεργασία με τον Πρόεδρο του Eurogroup, να συντάξει συμπαγείς προτάσεις μέχρι τον Οκτώβριο για το πώς μπορεί να οργανωθεί καλύτερα η διαχείριση κρίσεων στην ευρωζώνη και να βελτιωθούν οι μέθοδοι εργασίας.
Καλούμε το Eurogroup να εφαρμόσει ταχέως κατά προτεραιότητα τις αποφάσεις που ελήφθησαν σήμερα.»
Ανταλλαγή και επαναγορά ομολόγων
Σύμφωνα με το έγγραφο του IIF, η ανταλλαγή ομολόγων θα συνδυαστεί με επαναγορά χρέους, όπου η ευρωζώνη, το ΔNT και πιθανόν και τρίτες χώρες με πλεονάσματα θα συνεισφέρουν 30 δισ. ευρώ.
«Η παράταση της διάρκειας των υφιστάμενων ομολόγων προτείνεται να γίνει με αντάλλαγμα πιστωτικές εξασφαλίσεις από τους δημόσιους φορείς, όπου το συνολικό κεφάλαιο των νέων ομολόγων που θα ανταλλαγούν ή θα δεσμευθούν στο πλαίσιο της πρότασης θα έχει την εγγύηση ομολόγων αξιολόγησης AAA με μηδενικό τοκομερίδιο», ανέφερε το έγγραφο.
Η Κομισιόν υπολογίζει τις εξασφαλίσεις στα 30,4 δισ. ευρώ, με άλλα 5 δισ. να προέρχονται από την συμμετοχή της ευρωζώνης στην επαναγορά χρέους.
Αυτό σημαίνει ότι η καθαρή συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα θα αγγίξει τα 17 δισ. ευρώ περίπου, με τα 71 δισ. να προέρχονται από την ευρωζώνη και το ΔΝΤ, σύμφωνα με το έγγραφο.
«Αυτή η επιλογή οδηγεί σχεδόν βέβαια την Ελλάδα στην "επιλεκτική χρεοκοπία" και γι' αυτό το λόγο θα απαιτεί έναν μηχανισμό που θα διασφαλίζει πρόσβαση των ελληνικών τραπεζών στις πράξεις αναχρηματοδότησης του ευρωσυστήματος», ανέφερε το έγγραφο.
Το κόστος ενός τέτοιου μηχανισμού θα ανέρχεται μάλλον στα 25 με 35 δισ. ευρώ, αλλά θα χρειαστεί μόνο για το διάστημα που η χώρα θα παραμείνει στην βαθμίδα της «επιλεκτικής χρεοκοπίας».
Το συνολικό ποσό για την κεφαλαιακή ενίσχυση των ελληνικών τραπεζών εκτιμάται στα 25 δισ. ευρώ, σύμφωνα με το έγγραφο, υπερβαίνονται κατά 15 δισ. τα κεφάλαια του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, που έχει ήδη συσταθεί σε περίπτωση που παραστεί ανάγκη ενίσχυσης των τραπεζών.
Στην τελευταία έκθεση του ΔΝΤ προτείνεται η αύξηση των κεφαλαίων στα 19,5 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2011.