H συνεχιζόμενη διαμάχη φαρμακευτικών εταιρειών και Υπουργείου Υγείας δε φαίνεται να βλάπτει μόνο το χώρο της υγείας αλλά και συνολικά την προοπτική ανάπτυξης της χώρας.Είναι το φάρμακο κοινωνικό αγαθό; Είναι ηθική η εμπορική του εκμετάλλευση και ποιος ο ρόλος του κράτους; Η αλήθεια είναι ότι η παγκόσμια φαρμακευτική βιομηχανία εκτιμάται σε δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ, κομμάτι των οποίων δαπανάται για τις συνεχιζόμενες προσπάθειες έρευνας και ανάπτυξης νέων φαρμάκων.
Οι φαρμακευτικές δαπάνες κάθε χώρας λοιπόν είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι για την ανακάλυψη νέων δραστικών ουσιών και την καταπολέμηση ασθενειών. Η ουτοπική προσέγγιση που θέλει το φάρμακο απλώς να παρέχεται δωρεάν καταρρίπτεται εκ του σύνεγγυς δεδομένου ότι δεν δημιουργεί τις προυποθέσεις για την χρηματοδότηση της ανάπτυξης νέων φαρμάκων.
Η ελληνική πραγματικότητα
Για άλλη μια φορά, η χώρα μας κρατάει την πρωτεία σε επίπεδα κατά κεφαλήν φαρμακευτικής δαπάνης. Αρρωσταίνουμε τόσο πολύ; Ή μήπως μας κοστίζει πολύ να γίνουμε καλά; Η σωστή ερώτηση είναι η δεύτερη. Η απάντηση είναι όσο περίπλοκη όσο και η διαδρομή των ιατρικών και φαρμακευτικών δαπανών στη χώρα μας.
Είναι πλέον ευρέως γνωστό ότι πολυεθνικές και εγχώριες φαρμακευτικές εταιρείες, με την σύμπραξη φαρμακαποθηκών αλλά και ιατρικού προσωπικού υπερτιμολογούσαν τα ελληνικά νοσοκομεία αποκομίζοντας τεράστια κέρδη. Οι ασθενείς λάμβαναν τα πρέποντα φάρμακα αλλά σε πολλαπλάσιες τιμές από ότι οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι. Το ελληνικό δημόσιο πλήρωνε τυφλά σχεδόν από ότι φαίνεται για δεκαετίες. Οι πολυεθνικές ήταν παραπάνω από ικανοποιημένες από την πορεία των ελληνικών θυγατρικών τους, οι εγχώριες εταιρείες έκαναν χρυσές δουλειές και οι γιατροί δρούσαν ανενόχλητοι. Απορούσαν βέβαια όλοι πως είναι δυνατόν το σύστημα υγείας να εμφανίζει τόσο μεγάλα ελλείματα. Μα τόσο πολύ αρρωσταίνουν οι Έλληνες λοιπόν;
Ο 'γενόσημος διάβολος'
Δυστυχώς έπρεπε να ξεσπάσει μια 'κρίση' (σε πολλά επίπεδα) για να αφυπνιστούν οι υπεύθυνοι. Το νομοσχέδιο για τα γενόσημα φάρμακα ψηφίστηκε μόλις φέτος στη χώρα μας, ενώ σε άλλες χώρες, όπου ο ανταγωνισμός δρα σωστά και ελεύθερος από παρεμβάσεις, τα γενόσημα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του συστήματος υγείας εδώ και δεκαετίες. Η πανελλήνια 'κατακραυγή' εταιρειών και ιατρικών συλλόγων κατά των φαρμάκων 'του διαβόλου' και 'του θανάτου' όπως αποκαλούσαν τα ελληνικά μέσα τα γενόσημα φάρμακα είχε τις ρίζες της όχι στη βαθιά ανησυχία για την υγεία του Έλληνα πολίτη αλλά για την απώλεια κερδών και προνομίων αξίας εκατομμυρίων. Τα γενόσημα φάρμακα εξάλλου είναι ακριβώς ίδια σε σύνθεση και δραστική ουσία με τα πρωτότυπα φαρμακευτικά προϊόντα αλλά κοστίζουν πολύ πολύ λιγότερο. Αυτό συμβαίνει διότι βάσει νομοθεσίας οι φαρμακευτικές εταιρείες διατηρούν το δικαίωμα αποκλειστικής εμπορικής εκμετάλλευσης για ένα φάρμακο για ένα συγκεκριμένο διάστημα, περίπου 10 χρόνων. Στο διάστημα αυτό οι φαρμακευτικές αυτές εταιρείες μονοπωλούν την αγορά με το προϊόν τους βάσει νόμου σε μια προσπάθεια να ανακτήσουν τις δαπάνες που έχουν επενδύσει σε έρευνα και ανάπτυξη, να ανεβάσουν την κερδοφορία τους και να συνεχίσουν έτσι να επενδύουν σε νέα φάρμακα.
Μετά το πέρας της περίοδου αυτής, και άλλες εταιρείες αποκτούν το δικαίωμα παραγωγής και πώλησης του συγκεκριμένου φαρμάκου, ανταγωνιζόμενες μεταξύ τους αλλά και την εταιρεία που λάνσαρε το πρωτότυπο. Έτσι μέσω του ανταγωνισμού οι τιμές πέφτουν και ασθενείς και συστήματα υγείας επωφελούνται.
Στην Ελλάδα από την άλλη μεριά αυτό δεν έγινε ποτέ σε μεγάλη κλίμακα. Επικράτησε σχεδόν μια συνομωτική στάση εντός της φαρμακευτικής αγοράς που εμπόδισε την είσοδο εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή γενοσήμων. Οι μεγαλύτερες ευθύνες βέβαια βαραίνουν το Υπουργείο Υγείας και τα νοσοκομεία που συνέχιζαν να παραγγέλνουν πρωτότυπα και όχι γενόσημα φάρμακα ακόμα και μετά το πέρας αποκλειστικής διάθεσης κάθε φαρμάκου. Με τον τρόπο αυτό δημιούργησαν στην Ελλάδα ένα τεχνητό παράδεισο για τις πολυεθνικές που έβλεπαν τα προϊόντα τους να πωλούνται σε πολύ υψηλές τιμές για σειρά ετών, 'ανενόχλητα' από τον ανταγωνισμό.
Το ελληνικά μέσα ενημέρωσης στην συντριπτική τους πλειοψηφία έδρασαν και δρουν σαν εκπρόσωποι τύπου των εταιρειών και των ιατρικών συλλόγων, αρνούμενα να ερευνήσουν το θέμα. Προς το παρόν αρκούνται σε τίτλους εντυπωσιασμού με γιατρούς να διαμηνύουν ότι αρνούνται να βλάψουν τους ασθενείς τους με χαμηλής ποιότητας σκευάσματα και ότι οι Έλληνες θα πεθαίνουν από κατανάλωση λαθραίων γενοσήμων. Προφανώς εγείρει ερωτήσεις η σχεδόν καθολική αυτή στάση, και μας προκαλεί να ρίξουμε φως στις σχέσεις εκδοτών, εταιρειών αλλά και 'φερέφωνων'.
Και τώρα;
Στην παρούσα φάση, οι φαρμακευτικές εταιρείες βλέποντας (και προφανώς συγκρίνοντας με το παρελθόν) τα κέρδη τους να πέφτουν κατανοούν ότι η ελληνική αγορά, στο πραγματικό της μέγεθος, λίγα έχει να προσφέρει. Αυτή η διαπίστωση βέβαια μηδενίζει εκ των πραγμάτων την προοπτική νέων επενδύσεων στη χώρα μας στο χώρο της υγείας από τους παγκόσμιους πρωταγιστές της αγοράς. Πολλές είναι στη διαδικασία εξόδου από τη χώρα, άλλες ετοιμάζουν εμπορικές συμφωνίες με εγχώριους αντιπροσώπους, θυμίζοντας το εμπορικό τοπίο του '60. Οι πρόσφατες μαζικές απολύσεις στην Bristol-Myers Squibb είναι απόδειξη ότι η προσαρμογή στα νέα δεδομένα κάθε άλλο παρά ειρηνική θα είναι.
http://www.sofokleous10.gr/portal2/toprotothema/toprotothema/h----------2012072368812/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου