ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΥΣΤΗΡΙΟ, ΠΑΙΔΕΙΑ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΚΑΙ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ!!!!

Τα μυστήρια της Σύρου.

της Χριστίνας Πουλίδου

Είμαι μια από τους εκατοντάδες Αθηναίους, που είχαν το χάδι της τύχης και απέκτησαν σπίτι στη Σύρο. Επίσης ανήκω στην ολιγάριθμη εκείνη τάξη ελλήνων που ηδονίζονται να είναι «καλοί πολίτες». Γνωριζόμαστε με το μάτι, επικοινωνούμε σιωπηλά και είμαστε περήφανοι για την ιδιαιτερότητά μας. Με μεγάλη πίστη στη συλλογικότητα, την αλληλεγγύη και την κοινωνικότητα (με άλλα λόγια στην έννοια του κράτους), προβάλλοντας αντίσταση στην αποθάρρυνση που δημιουργούν τα συχνά κρούσματα διαφθοράς, διαπλοκής και παραβατικότητας, ενσυνείδητα και όχι αφελώς, διακονούμε την κουλτούρα του πολίτη.

Δεν είμαστε σπάνιοι, είμαστε λίγοι. Στη Σύρο όμως – αίφνης! - γινόμαστε πολλοί. Σε τούτο το νησί, που δεν είναι δα το υπόδειγμα της ευνομίας και της τάξης, υπάρχουν ορισμένες συμπεριφορές που γίνονται ορατές δια γυμνού οφθαλμού και στον ημερήσιο τουρίστα. Στην οδική κυκλοφορία για παράδειγμα, με θρησκευτική ευλάβεια τηρείται η προτεραιότητα σε αυτόν/ή που μπαίνει σε μια πλατεία. Κόκκαλο μένουν ακόμη οι οδηγοί, όταν διαβάτης κατεβαίνει το πεζοδρόμιο για να διασχίσει τις διαγραμμισμένες διόδους πεζών.  Αν κορνάρει κάποιος, δέχεται την χλεύη όλης της συνοικίας. Στις συναλλαγές σου συναντάς πάντα χαμόγελο, κατανόηση, επινοητικότητα, με άλλα λόγια διάθεση εξυπηρέτησης. Το πρόγραμμα ανακύκλωσης των σκουπιδιών ξεπέρασε οχτώ φορές τον αρχικά προβλεπόμενο όγκο. Στις γιορτές, όλες οι υπηρεσίες σε υποδέχονται με το κατιτίς τους – το μελομακάρονο ή το λαμπριάτικο κουλούρι, ενώ παντού, δίπλα στα ταμεία υπάρχει ένας κουμπαράς «για τα αδέσποτα της Σύρου». Τον Ιούλιο, συνεργεία του δήμου καθαρίζουν και το τελευταίο χαρτογραφημένο δρομάκι του νησιού από τα ξερόχορτα, οι ταμπέλες των καταστημάτων (που συνήθως μετατρέπουν  την όψη μιας πόλης σε φτηνό παζάρι) είναι πολύ περιορισμένες,  ενώ καρκινοβατώντας στην αρχή, ομαλά στη συνέχεια δουλεύει στην Ερμούπολη ένα σύστημα στάθμευσης με χρονοχρέωση.
Πώς γίνεται λοιπόν κι όλοι εμείς οι Αθηναίοι (που απειθαρχούμε στις υποδείξεις κοινωνικού περιεχομένου, είμαστε οργισμένοι κι επιθετικοί στις συναλλαγές μας, καταπατούμε βάναυσα τα δικαιώματα των πεζών) μεταμορφωνόμαστε σε ιδανικούς πολίτες μόλις πατήσουμε το πόδι μας στη Σύρο;  Γιατί εδώ, ακολουθούμε ένα σύστημα και μια κουλτούρα κοινωνικής αγωγής, που απορρίπτουμε με ιδεολογικά επιχειρήματα εκεί; Γιατί εδώ χαιρόμαστε τη συλλογικότητά μας, ενώ στην Αθήνα την απορρίπτουμε με καχυποψία;
Φυσικά, όλοι υποψιαζόμαστε τις απαντήσεις – που παραπέμπουν στις δυσκολίες της μεγαλούπολης, τις αντιθέσεις στη συμβίωση ετερόκλητων ανθρώπων, τους διαφορετικούς ρυθμούς ζωής και τις πολλαπλές υποχρεώσεις. Όμως το παράδειγμα της Σύρου δείχνει, ότι ο άνθρωπος παρασύρεται στο κακό αλλά και προσαρμόζεται στο καλό, τηρεί τους κανόνες, κάνει ακόμη και αβαρείες – όταν βλέπει πως πρόκειται για μια ανταποδοτική σχέση. Όταν αυτή η σχέση τραυματίζεται βαθειά, τότε ο ίδιος άνθρωπος - που περιμένει καρτερικά στο υπόστεγο το πλοίο, που μπαίνει εφενός ζυγού στην ουρά της σκάλας, που φορτωμένος με τα μπαγκάζια του στέκεται πειθαρχημένα στην ουρά στον έλεγχο εισιτηρίων και αναζητά  ευγενικά την αριθμημένη θέση του - ο ίδιος, πατά τους συνεπιβάτες του για να κατέβει «πρώτος» στον Πειραιά, ανάβει τη μηχανή του αυτοκινήτου μισή ώρα πριν δέσει το πλοίο στο λιμάνι, κάνει ελιγμούς για να ξεπεράσει τον διπλανό του στην έξοδο και κορνάρει ανελέητα στο χάος της λαμαρίνας που δημιουργείται στο φανάρι εξόδου του λιμανιού. Είναι ο ίδιος - πριν και μετά.